- Тіл
- 11 Қыркүйек, 2019
Біліктіліктің орны бөлек
Қазақ жазуын латынграфикалы жаңа әліпбиге көшіру мақсатындағы тілтанымдық реформаның сәтті жүзеге асуының басты қадамы – халықты жаңа емлені оқытатын тренерлерді дайындау. Осы орайда Мәдениет және спорт министрлігі Тіл саясаты комитетіне қарасты Шайсұлтан Шаяхметов атындағы «Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығы 2018 жылдың 6 желтоқсанында мақұлданған «Жаңа әліпби негізіндегі қазақ тілі емлесінің ережелерін» меңгерту мақсатында республикалық деңгейде 72 сағаттық «Жаңа емлені оқыту әдістемесі» оқыту курсын үстіміздегі жылдың наурыз айынан бері ұйымдастырып келе жатыр.
Аталмыш курстың мақсаты – жаңа әліпби мен емле ережелерін ересек азаматтарға оқыта алатын тренерлер дайындау. Республикамыздың әр облысының Тіл орталықтарынан келген тіл мамандарын жаңа емленің қағидаларын теориялық және практикалық тұрғыдан оқыту басты назарға алынған. Әзірленген оқу бағдарламасы бойынша тыңдаушы-тренерлерге жазудың ұлттық бірегейлігі, жаңа жазудың бұқаралық сананы қалыптастырудағы қызметі мен маңызы, тілдің жазба түрі мен ауызша түрінің айырмашылығы, жаңа қазақ әліпбиінің графикасы мен құрамы, қазақ тілі емле ережелеріндегі дәстүрлі жазу нормалары, жаңа емле ережедегі тараулар, параграфтар және ескертулері бойынша орфографиялық білімдер беріледі. Сонымен қатар курста орталықтың ІТ мамандары жаңа әліпбиді меңгертуге арналған IT жобалармен жұмыс жасаудың жолдарын меңгертеді. Мәселен,«Qazlatyn.kz» ұлттық порталында және «tilalemi.kz» сайттарында орналасқан IT жобалар жайлы және латын графикасын үйренуге арналған қосымшаларды жүктеу жолдары, электронды мәтінді кириллден латынға, төтеге және керісінше аударатын «Qazlatyn көпфункционалды конвертері» жайлы құнды ақпараттар береді. Жаңа емленің авторлары мен сарапшылары, әдіскерлердің бірлесуімен әзірленген «JAŃA EMLE» оқу-әдістемелік құралы әзірленді. Оқу құралында жаңа әліпби мен емле ережелері бойынша ұсынылған дәріс тезистері құралдың ерекшелігі болып табылады. Тақырыптың мазмұнына қатысты берілген қысқаша ғылыми-теориялық ақпараттар – тыңдаушы-тренердің әрі қарай емле ережелерін өздігінше оқып түсінуіне ықпал етеді. Тыңдаушы-тренерлердің жаңа әліпби мен емле ережелері бойынша алған білімдері қорытынды тест, аралық диктант, оқу жылдамдығы негізінде тексеріледі. Сонымен қатар тыңдаушы-тренерлер белгіленген тақырып бойынша өзге аудиторияда дәріс беріп, практикалық біліктіліктерін жетілдіреді. Курс барысында жаңа емленің ғылыми негіздерін, орфографиялық нормаларын, басты нормативті қағидаларын меңгерген және оны практикада сабақтастыра алған тыңдаушы-тренерлерге сертификат табысталады.
Айнұр Сейітбекова, Ш. Шаяхметов атындағы «Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығының Әдістеме басқармасының басшысы
568 рет
көрсетілді41
пікір