• Тіл
• 14 Қаңтар, 2021

Қазақ тілін үйренуде керегі – сіздің ниетіңіз

Күні кеше Президентіміз Қасым-Жомарт Кемелұлының «Тәуелсіздік бәрінен қымбат» атты мақаласы жарық көрді. Мақалада еліміздің тәуелсіздік алған жылдан бастап бүгінге дейінгі жетістігі мен кемшілігі сарапқа салынды. Өз сөзінде Президентіміз «Еліміздің басты нышандарының бірі – мемлекеттік тіл» екенін орынды атап өтіп, мемлекеттік тілді меңгергісі келетін адамға қажетті нәрсе «ниет пен ынта» ғана екенін баса айтты.
Мақаладан кейін ғаламторда кейбір азаматтар тіл үйрену үшін мемлекет тарапынан қолдау мен жағдайдың кемшін екенін алға тартуда. Әрине, бұл тек қана тілді үйренгісі келмейтіндердің кезекті сылтауы деп ойлаймын. Олай дейтінім, Мемлекеттік тілді дамыту қоры тегін әрі ыңғайлы форматта қазақ тілін үйретуге арналған жобалардың іргесін қалап, жүйелі іске асырып келе жатыр.

«МӘСЕЛЕ НИЕТТЕ»

 Біз онлайн оқытудың көптеген мүмкіндіктерін ашатын цифрлық дәуірде өмір сүру бақытына ие болдық. Бұл формат қазақ тілін үйренуді жеңілдетіп, оны кез келген уақытта ыңғайлы әрі қолжетімді етеді.

Осы бағытта қазақ тілін үйрететін ең алғашқы әрі тегін сайт – Soyle.kz ­жобасын құрдық. Бұл ресурс Қазақстанда қазақ тілін интернет арқылы оқытудың ізашары болды. Мобильді қосымшасы да іске қосылды. Кейіннен сайттың ағыл­шын-латын нұсқасы енгізілді, түрікше-қазақша нұсқасы да жасалып жатыр. Дәл қазіргі уақытта тіл үйренушілер саны 140 мыңнан асты.

Біздің Soyle.kz қазақ тілін үйренгісі келетіндердің барлығына арналған. Қазақстандықтар да, шетелдік азаматтар да кез келген уақытта біздің қызметті пайдалана алады. Сайт үнемі жаңартылып, жаңа бөлімдер қосылып, толықтырылып отырады.

Курс барысында әр сабаққа грамматикадан, орфографиядан, тыңдалымнан өтуге және айтылымды жаттықтыруға 30 минут уақытыңызды бөлсеңіз жеткілікті.Көп ұзамай нәтижесі байқала бастайды.

Бұған қоса, қарапайым ауызекі тілде сөйлеп үйренуге мүмкіндік беретін роликтерді ютуб платформасындағы Soyletube каналымыздан көруге болады. Қазіргі таңда роликтердің қаралымы 1 млн-нан асты.

Қ.Кемелұлы: «Мемлекеттік тілді білу – Қазақстанның әрбір азаматының ­парызы. Міндеті деп те айтуға болады. Осы орайда мен барша қазақстандықтарға, оның ішінде қазақ тілін әлі жете меңгер­меген отандастарыма үндеу тастағым келеді. Жастар ағылшын тілін немесе басқа да тілдерді аз ғана уақытта меңгере алатынын көріп отырмыз. Тұтас буын алмасқан осы жылдарда қазақ тілін үйренгісі келген адам оны әлдеқашан біліп шығар еді. Ең бастысы, ынта болуы керек» деп қазіргі қоғамның кемшілігін дөп айтып отыр.

Иә, үйренгісі келген адам әлдеқа­шан үйреніп шығар еді. Сөзіміздің дәлелі ретінде достары үшін қазақ тілін Soyle-ден үйреніп жүрген канадалық Роман Коулға тіл үйренуге ештеңе кедергі бол­мағанын, бар-жоғы 6 айда үйреніп шық­қанын мысалға ала аламыз. Шынтуайтына келсек, шетелдіктермен салыс­тырғанда біздің азаматтар қазақтілді ортада өмір сүріп жүр емес пе?! «Мәселе ниетте».

 «БАЛАЛАР ӘДЕБИЕТІНІҢ АТҚАРАТЫН РӨЛІ ЗОР»

 «Бала – біздің болашағымыз». Тіл үйренуде балаларға ерекше тәсіл ­ойлап табу керек, олардың жас ­шамасын, қызығушылығын ескере білуіміз қажет. Осы орайда, Қорымыз кішкентай бүлдіршіндерге тіл үйретуге арналған balasoyle.kz сайтын, мобильді қосымшасын ашты.

Президентіміз жас бүлдіршіндерге тілді меңгертуде әдебиеттің рөлі ­басым болатынын да тілге тиек етті. Бұл ­орайда, Елбасымыздың қолдауымен жарық көрген, балалар әдебиетінің озық үлгілерін жинақтаған, оның ішінде – ертегілер, өлең-тақпақтар, сахналық қойылымдар топтастырылған «Тәтті алма» жинағының бүгінде 6 томдығы баспа бетін көргендігін, арнайы tattialma.kz сайты ашылып, мобильді қосымшасымен толыққанын айта кеткеніміз жөн.

 «...ЖҰТЫЛЫП КЕТПЕУДІҢ БІРДЕН-БІР КЕПІЛІ»

 Мемлекеттік тілді дамыту қоры қазақ халқының мәдени, әдеби және рухани жетістіктерін дамытуға бағытталған жұмыстарын жүргізіп келеді. Әдебиеттің, мәдениеттің озық үлгілерін жаңа заманға лайықтап шығару да, ұлттық салт-дәстүрлерді цифрландыру да – қазіргі заман ­талабы.

Осыған орай, Қорымыз «Ұлы дала аңыздары» онлайн жобасы ­аясында комикстер әзірлеуді қолға алып, қазақ, орыс және ағылшын тілдеріндегі «Qazcomics.kz» веб-сайты мен мобильді қосымшасын іске қосты. Ал биылғы жылы комикстерді үш тілде баспа бетіне шығарды.

«Еңлік-Кебек», «Айша бибі», ­«Ал­памыс батыр», т.б. көлемді аңыз-жырларды оқуға жеңіл ­комикстерге ­айналдырып, ұлттық құндылықтарымызды заманға сай жетілдіріп, форматын өзгертіп, ең ­бастысы, негізгі өзегін сол қалпында сақтап, жас ұрпаққа жеткізіп ­отырмыз. Президентіміз де өз мақаласында: «Ұлттық болмысымыздан, төл мәде­ние­тіміз бен салт-дәстүрімізден ажырап қалмау – барлық өркениеттер мидай ара­ласқан аласапыранда жұтылып кет­пеудің бірден-бір кепілі» деген болатын.

Сонымен қатар «Қазақстанның ұлы тұлғалары», «Менің Қазақстаным», «Жеті қазына», т.б. қосымшалары да осы мақсатта жасалған жобалар.

 «БӘРІ КЕЛЕР ҰРПАҚ ҮШІН»

 «Жастар – қашанда тың идеялардың қайнар көзі, оң өзгерістердің қоз­ғаушы күші. Сондықтан өскелең ұрпақтың осындай әлеуетін дұрыс арнаға бағыттап, тиімді пайдалануымыз керек». Бұл да Президентіміздің өз мақаласында тоқталған тақырыбы.

Бұл ретте біздің қор жобалары,  атқарған іс-шаралары жастарды тәр­биелеуде, қолдауда жемісті қызмет атқаруда.

Оқушы-жастардың смартфонды білім алуға тиімді пайдалануға жұмылдыру мақсатында 2016 жылы «Кім білгіш?» интеллектуалды-танымдық мобильді ойыны іске қосылды. Жыл сайын әр өңірден ең ақылды оқушыларды анықтайтын онлайн турнир оқушылардың білім деңгейін шыңдауға көмектеседі.

Студенттер мен магистранттар ара­сында жас ғалымдарды қолдау мақсатында, ұлы Абайдың 175 жыл­дығына орай «Абай әлемі» байқауы ұйымдастырылды. Бұл байқау Абай шығармаларын насихаттауда, ғылымды дамытуда, жастарға қар­жы­лай қолдау көрсетуде бірден-бір жоба болды.

Жас ақын-жазушылар да біздің қолдауымыздан тыс қалған жоқ: ­жастарды шабыттандыратын, қанаттан­дыратын «Алтын тобылғы» байқауы да дәстүрлі түрде 2015 жылдан бері ұйымдастырылып келеді.

Жастарды қолдау, әсіресе талантты да талапты шығармашыл жастарды қолдау – біздің басты міндетіміз.

 «ЖЕР ЖАННАТЫН АЛЫСТАН ІЗДЕУДІҢ ҚАЖЕТІ ЖОҚ»

 «Елі мен жерін сүю үшін жас ұрпақ байтақ Қазақстанның ғажайып жауһарларын білуге тиіс. ...Көрікті жерлеріміз жетіп-артылады. Жер ­жаннатын алыстан іздеудің қажеті жоқ. Бәрі өзімізде бар. Жастарға осындай керемет табиғатымызды танытып, оны қадірлеуге баулуымыз керек».

Өз еліміздің жастарына, бұған қоса шетелдік туристерді отандық тұмса табиғат кереметтерімен таныстыру мақсатында да жобалар жасалды. Осы бағытта қолға алынған «Qazaqstan 3D» жобасы Қазақстанды таныстырудағы ерекше  мультимедиялық  жолсерік деуге болады.

Сонымен, қорыта келе айтарым: бірге қазақ тілін үйренейік тілімізді құрметтеп, қазақша сөйлейік және жеріміздің тәуелсіздігі мен тыныштығы үшін күрескен ата-бабаларымыздың үмітін ақтауға тырысайық. Қорымыздың барлық жобалары тегін әрі ыңғайлы онлайн форматта екенін ескерсек, тіл үйренуге қажет тек қана сіздің ниетіңіз. Біз қазақ тілін үйрену үшін барлық жағдайды жасадық, жасап жатырмыз және жасай да береміз.
Осы жобалардың барлығы Бас құрылтайшымыз Нұрсұлтан Назарбаев Қоры мен Бас серіктесіміз «Samruk-Kazyna Trust» әлеуметтік жобаларды дамыту қорының қолдауымен жүзеге асырылғанын ерекше атап өткім келеді.

Азат ШӘУЕЕВ,
Мемлекеттік тілді дамыту
қорының директоры