• Тіл
• 14 Шілде, 2022

ӨЛГЕН ТІЛ

Дүниежүзінде жойылып кеткен тіл көп. Оның кейбірі осы сала мамандарының назарына түспеуі де мүмкін. Интернет беттерінде дерегі бар жойылған тілдер туралы мәліметті оқырман назарына ұсынамыз:

1676 жылы тек корн тілінде сөйлейтін соңғы адам Честен Марчант қайтыс болды.
1756 жылы полаб тілінде сөйлейтін соңғы адам Эмерентц Шульце қайтыс болды.
1760 жылы шотланд тілінің гаэлвег диалектісінде сөйлейтін соңғы адам Маргарет МакМюррей қайтыс болды.
1777 жылы корн тілінде жетік сөйлейтін соңғы адам Долли Пентреат қайтыс болды.
1829 жылы беотук тілінде сөйлейтін соңғы адам Шанадитит (шамамен 28) қайтыс болды.
1839 жылы, Матиас Кастреннің мәліметі ­бойынша, матор тілінде сөйлейтін соңғы адам қайтыс болды.
1850 жылы норн тілінде сөйлейтін соңғы адам Уолтер Сазерленд қайтыс болды.
1853 жылы үндіс тайпасының николеньо тілінде сөйлейтін соңғы адам Хуана-Мария қайтыс болды. 
1871 жылы тутело тілінде сөйлейтін соңғы адам Никона(en) қайтыс болды.
1876 жылы идентификацияланбаған тасман тілінде сөйлейтін соңғы адам Труганини қайтыс болды. 
1891 жылы корн тілінде аздап білетін соңғы адам Джон Дейви қайтыс болды.  1898 жылы далматин тілінде сөйлейтін соңғы адам Туоне Удайна қайтыс болды.
1905 жылы идентификацияланбаған тасман тілінде сөйлейтін соңғы адам Фанни Кокрейн Смит қайтыс болды.
1908 жылы мохеган-пегот тілінде сөйлейтін соңғы адам Фиделия Филдинг қайтыс болды.
1916 жылы үністердің яна тілінде сөйлейтін және яна тайпасының соңғы адамы Иши қайтыс болды. 
1922 жылы чимарико (оқшауланған тіл) тілінде сөйлейтін соңғы адам Салли Ноубл қайтыс болды.
1930 жылы муцун тілінде сөйлейтін соңғы адам Асенсьон Солорсано қайтыс болды.
1934 жылы үндістердің оқшауланған такелма тілінде сөйлейтін соңғы адам Фрэнсис Джонсон қайтыс болды. Қазір такелма тайпасының өкілдері ағылшын тілінде сөйлейді.
1934 жылы пуэльче тілінде сөйлейтін соңғы адам Трруульмани қайтыс болды.
1939 жылы үндістердің румсен тілінде сөйлейтін соңғы адам Изабель Медоуз қайтыс болды.
1930 жылдардың соңында (нақты датасы белгісіз) натчез тілінде сөйлейтін соңғы адамдар Уотт Сэм мен Нэнси Рэйвен қайтыс болды.
1940 жылы үндістердің оқшауланған читимача тілінде сөйлейтін соңғы адам Дельфин Дюклу қайтыс болды.
1948 жылы туника тілінде сөйлейтін соңғы адам Сэм Янг есімімен танымал Сесостри Ючигант қайтыс болды.
1954 жылы утаха тілінде сөйлейтін соңғы адам Джеймс Налиг қайтыс болды.
1960 жылы ирлан тілінің лейнстер диалектісінде сөйлейтін соңғы адам Энни О’Ханлон қайтыс болды.
1962 жылы үндістердің вийот тілінде сөйлейтін соңғы адам Делла Принс қайтыс болды. Вийот алгиялық тілдер тобына кірді.
1965 жылы үндістердің барбареньо тілінде сөйлейтін соңғы адам Мэри Йи қайтыс болды. 
1968 жылы валий-сыған тілінде сөйлейтін соңғы адам Манфри Вуд қайтыс болды.
1974 жылы мэн тілінде сөйлейтін соңғы адам Эдвард (Нед) Маддрелл қайтыс болды. 
1974 жылы она тілінде сөйлейтін соңғы адам Ангела Лойдж қайтыс болды.
1977 жылы эврей этнолектісі окситан тілінде сөйлейтін соңғы адам Арманд Люнель қайтыс болды.
1981 жылы австралиялық варрунгу тілінде сөйлейтін соңғы адам қайтыс болды.
1986 жылы дживарли (австралиялық абориген тілдерінің бірі) тілінде сөйлейтін соңғы адам Джек Батлер қайтыс болды.
1987 жылы үндістердің купеньо тілінде сөйлейтін соңғы Росинда Ноласкес қайтыс болды. 
1989 жылы камасин халқының өкілі, камасин тілінде сөйлейтін соңғы адам Клавдия Захаровна Плотникова қайтыс болды.
1990 жылдары ворорра тілінің унгум диалек­тісінде сөйлейтін соңғы адам Морнди Мунро қайтыс болды.
1991 жылы баск тілінің ронкаль диалектісінде сөйлейтін соңғы адам Фидела Бернат қайтыс болды.
1992 жылы убых тілінде сөйлейтін соңғы адам Тевфик Эсенч қайтыс болды.
1994 жылы айн тілінің сахалин диалектінде сөйлейтін соңғы адам Таке Асаи қайтыс болды.
1995 жылы мартутунира  тілінде сөйлейтін соңғы адам Элджи Паттерсон қайтыс болды.
1995 жылы касабе тілінде сөйлейтін соңғы адам Богон қайтыс болды. 
1996 жылы үндістердің катавба тілінде сөйлейтін соңғы адам Кромуэлл Эшби Хокинс Уэст қайтыс болды. 
1996 жылы үндістердің чивере тілінде сөйлейтін соңғы адам Тоумэн  Вашингтон Дейли қайтыс болды.
1997 жылы сиреник тілінде сөйлейтін соңғы адам Валентина Выйе қайтыс болды.
1999 жылы нюлнюль тілінде сөйлейтін соңғы адам Мэри Кармел Чарльз қайтыс болды (Солтүстік-Батыс Австралия, Кимберли өңірі).
2000 жылы ренелл ымдау тілінің соңғы өкілі өнертапқыш Кагобай қайтыс болды.
2000 жылы сова тілінде сөйлейтін соңғы адам Морис Таби қайтыс болды.
2001 жылы месмес тілінде сөйлейтін соңғы адам Абегаз қайтыс болды.
2002 жылы какутю тілінде сөйлейтін соңғы адам Биг Билл Найджел қайтыс болды.
2002 жылы унами тілінде сөйлейтін соңғы адам Эдвард Леонард Томпсон қайтыс болды.
2003 жылы бабин саам тілінде сөйлейтін соңғы адам Мария Сергина қайтыс болды.
2004 жылы Қытайдағы әйелдер 400 жылдай қолданып келген әйелдердің нью-шу тілінде сөйлейтін соңғы адам Ян Хуаньи қайтыс болды.
2005 жылы үндістердің осейдж тілінде сөйлейтін соңғы адам Люсиль Рубедо қайтыс болды.
2008 жылы үндістердің эяк тілінде сөйлейтін соңғы адам Мэри Смит Джонс қайтыс болды.
2009 жылы ака-кора тілінде сөйлейтін соңғы адам Боро бикеш қайтыс болды.
2010 жылы андамандық тілдердің бірі – бо тілінде сөйлейтін соңғы адам Үлкен Боа қайтыс болды.
2010 жылы креол  тілінде сөйлейтін соңғы адам Уильям Рощарио қайтыс болды.
2010 жылы австронезиялық тілдер отбасының Тайвань аймағына кіретін пазех тілінде сөйлейтін соңғы адам Пан Цзиньюй қайтыс болды.
2012 жылы үндістерінің холикачук тілінде сөйлейтін соңғы адам Уилсон Дикон қайтыс болды.
2012 жылы шотланд тілінің кромарти диалектісінде сөйлейтін соңғы адам Бобби Хогг қайтыс болды.
2013 жылы үндістердің юрок тілінде сөйлейтін және осы тілді ана тілі деп санайтын соңғы адам Арчи Томпсон қайтыс болды.
2013 жылы лив тілінде тілінде сөйлейтін соңғы адам Гризельда Кристинь қайтыс болды.
2013 жылы тек чикасо тілінде сөйлейтін соңғы адам Эмили Джонсон Дикерсон қайтыс болды. Чикасо тілін білетін қалған адамдар (олардың саны шамамен 70-ке жуық) чикасо және ағылшын тілдерінде сөйлейтін қос тілді адамдар.
2014 жылы клаллам тілін жетік білетін және осы тіл ана тілі болып есептелетін соңғы адам Хейзел Сэмпсон қайтыс болды. 
2016 жылы амурдаг тілінде сөйлейтін соңғы адам Чарли Мунгульда қайтыс болды.
2016 жылы ноотка тілінің нучатлат диалектісінде сөйлейтін соңғы адам Олбан Майкл қайтыс болды. 
2016 жылы уичита тілінде сөйлейтін соңғы адам Дорис МакЛемор қайтыс болды. 
2016 жылы австралиялық Куку Тайпан  тілінде сөйлейтін соңғы адам Томми Джордж қайтыс болды.
2016 жылы үндістердің мандан тілінде сөйлейтін соңғы адам Эдвин Бенсон қайтыс болды.
2019 жылы тэуэльче тілінде сөйлейтін соңғы адам Дора Манчадо қайтыс болды. 
2019 жылы нганди тілінде сөйлейтін соңғы адам Черри Вулумир Дэниэлс қайтыс болды.
2020 жылы Ака-кари немесе Чариар  тілінде сөйлейтін соңғы адам Личо қайтыс болды.
2020 жылы тускарора тілінде сөйлейтін соңғы адам Кеннет Паттерсон қайтыс болды.
2021 жылы кавахиб тілінің жума диалектісінде сөйлейтін соңғы адам Арука Жума қайтыс болды.
2021 жылы алеут тілінің беринг диалектісінің соңғы өкілі Вера Тимошенко қайтыс болды.
2021 жылы туле-кавия тілінің вукчамни диалектісінің соңғы өкілі Мэри Уилксос қайтыс болды. Ол Туле-Кавия тілінің соңғы өкілі, өйткені бұл тілдің басқа диалектілері ертерек жойылып кеткен. Мэри Уилкокстың үйретуімен осы диалектінің сөздігі жасалды және кем дегенде үш адам осы диалектіде сөйлеуді үйренді.
2022 жылы оқшауланған яган тілінде сөйлейтін соңғы адам  Кристина Кальдерон қайтыс болды.