• Тіл
• 15 Маусым, 2016

«Қазақ тілін үйренеміз! Изучаем казахский язык!»

Тема рубрики «Қазақ тілін үйренеміз! Изучаем казахский язык!» называется «Армия», что в переводе на казахский означает «Әскер». Ниже предложим краткий словарь, а также примеры из разговорной речи для лучшего освоения.

Примеры:

Түзел! – Ровнясь! Тік тұр! – Смирно! Доғар – отставить. Үшінші рота сөзді доғар – Третья рота отставить разговоры. Қатардағы жауынгер Ахметжанов үш адым алға бас – Рядовой Ахметжанов три шага вперед. Оңға бұрыл! – На право! Ұлым әскерден келді – Сын пришел с армии. Денсаулығына байланысты ұлым әскерге жарамсыз деп танылды –По состоянию здоровья сын не годен в армию. Кеше әскерге шақыру қағазын алып келді – Вчера принесли повестку в армию. Дархан әскери қызметке жарамсыз – Дархан не годен к военной службе. Арман аэроұтқыр әскерінде борышын өтеді – Арман служил в Аэромобильных войсках. Аға лейтенант Ақжолтаев баяндама жасады – Старший лейтенант Акжолтаев прочитал доклад. Әскери бөлім басқармасына құжат­тарды жинап жүрмін – Собираю документы на военкомат. Саған әскери киім жараспайды – Тебе не идет военная одежда.

Выучите пословицы и поговорки:

Ер қаруы – бес қару. *** Ер аруағы қарулы. *** Батырдан сауға, Мергеннен сыралғы. *** Мерген қорғаныста – тіреніш, Шабуылда – сүйеніш. *** Мергеннің көзі де мерген, Қолы да мерген. *** Ұранды елдің – ұрпағы қайсар. *** Ерлік білекте емес, жүректе. *** Елін сүйген, ер болар. *** Батыр туса – ел ырысы, Жаңбыр жауса – жер ырысы. *** Ердің екі сөйлегені – өлгені. *** Ер бір рет өледі, Қорқақ мың рет өледі. *** Қоянды қамыс өлтіреді, Ерді намыс өлтіреді. *** Қару күшті емес, Қару ұстаған күшті.

Запомните:

Одно из замечательных качеств казахского народа – это любовь к детям. Старшие обращаются детям  с вежливостью и ласкательными словами. Например:

Жаным менің – душа моя. Қымбаттым менің – дорогой мой. Алтыным менің – золотце мое. Жарығым менің – светик мой. Байлығым менің – мое богатство. Періштем менің – ангелочек мой.

Қошақаным, құлыным, құ­лын­тайым, ботам, ботақан, ботақа­ным, боташ, боташым – ласкательные слова связанные с детенышами домаш­них животных.

*** Айналайын, жаным, жарқыным, айналып кетейін – часто употребительная форма вежливого, ласкового слова.

Примеры:

Жарығым, Арман, кел отыр. Мен саған ертегі айтып берейін – Светик мой, Арман, садись. Я тебе расскажу сказку. Ұлым менің, ержеткен батырым – Сыночек мой, вырос мой богатырь. Періштем қайда екен? – Где мой ангелочек?

Продолжение рубрики «Қазақ тілін үйренеміз! Изучаем казахский язык!» будет в следующем номере газеты. Ждем отзывов и предложений по электронной почте: anatili_gazeti@mail.ru, а также по телефонам: 394-42-46, 394-41-30, 394-37-75. Рубрику ведут: Дәуіржан Төлебаев, Динара Масакова