• Тұлға
• 15 Ақпан, 2024

Обаға қарсы күрескен...

Көктемнің соңы мен жаздың басы аса қауіпті инфекциялардың, әсіресе адамға жануарлардан жұғатын инфекциялардың тасымалдаушылары белсендірек болатын уақыты. Қазақстанда мұндай инфекциялардың өз ошақтары бар, оларға қарсы іс-шаралар көп жылдық тәжірибе негізінде әзірленген. 
Осы саланың санаулы маманының бірі М.Айқымбаев атындағы аса қауіпті инфекциялар Ұлттық ғылыми орталығының қызметкері, көрнекті ғалым Сейдім Әубәкірұлы Әубәкіров еді. 
Сейдім Әубәкірұлы аса қауіпті инфекциялар Ұлттық ғылыми орталығы табиғи ошақтарында Қазақстан аумағында орналасқан оба, туляремия, бруцеллез және конго-қырым геморрагиялық қызбасы сияқты аса қауіпті инфекцияларды зерттеу­мен айналысатын.
Мұнда ол ерекше қауіпті инфекция қоздырғыштарының тасымалдаушылары мен тасымалдаушыларына арнап әртүрлі әдістемелік тәсілдер әзірлеп, сынақтан өткізуге, жоғары тиімді дезинсекциялық және дератизациялық препараттар таңдауға атсалысқан. 
Медицина ғылымының докторы, профессор С.Әубәкіров 1961 жылдан 2015 жылы зейнеткерлік демалысына шыққанға дейінгі тағдыры обаға қарсы қызметпен байланысты болды. Ол Қазақстанның ғана емес, ТМД елдерінің де обаға қарсы қызметінде ерекше еңбек сіңірген ғалым.
С.Әубәкіров Орта Азия және Қазақстан Республикаларының обаға қарсы және санитарлық-эпидемиологиялық қызметтерінің мамандарына консультациялық-әдіс­темелік және практикалық көмек көрсетті, карантиндік және аса қауіпті инфекциялар ошақтарында эпидемияға қарсы іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге бірнеше рет қатысты. 
Зерттеу нәтижелері бойынша ол 190 ғылыми жұмыс жариялады, оның ішінде 5 монография, 2 атлас және көптеген нұсқаулық-әдістемелік құжаттар.
Сейдім Әубәкірұлының ғылыми жетекшілігімен 2 аспирант және 2 ізденуші кандидаттық диссертация қорғады. Сейдім Әубәкірұлы үлкен ғылыми-қоғамдық жұмыс жүргізді: М.Айқымбаев атындағы ҚКЗИҒО-ның жанындағы проблемалық комиссияның және ғылыми кеңестің мүшесі, С.Асфендияров атындағы ҚазҰМУ-ның жанындағы диссертациялық Кеңестің мүшесі, эпидемиологтар мен микробиологтар ғылыми қоғамының мүшесі, ҚР Гео­графиялық қоғамының медициналық-гео­графиялық секциясының, «Аса қауіпті инфекциялардың мәселелері» журналының редакциялық алқасының мүшесі болды.
Ол бірнеше рет халықаралық конференцияларға қатысып, Қазақстан Республикасынан тыс жерлерде – Моңғолияда, Қытайда, АҚШ-та, Германияда ғылыми жұртшылық атынан қатысты.
«Қазақстан аумағында топалаң, ұшпа, қараталақ, ақшелек сияқты аурулардың мезгіл-мезгіл пайда болуы малды дұрыс көмбеумен байланысты. Оның табиғи көзі жоқ, бірақ кезінде осы аурулардан өлген мал көмілген қорымдар өте көп. Бұл аурулардың қоздырғышы тұрақты екенін айту керек – бактерия бір рет қолайсыз жағдайда сақталып қалғандай споралы түрге айналады, ыстықта да, суықта да әсер етпейді. Осылайша, топырақта бірнеше жылға дейін сақталуы мүмкін. Ал сол мал қорымдарының аумағында біраз жұмыстар басталып, көп мал айдалып кетсе де, шаңмен бірге споралар ауаға көтеріліп, инфекцияның таралу қаупі туындайды», – деген еді Сейдім Әубәкірұлы бір сұқбатында.
Оба және басқа аса қауіпті жұқпалы инфекцияларды ғылыми зерттеумен, олардан келуі мүмкін зиянның алдын-алумен айналысқан көрнекті ғалымның еңбегі ел есінде жүрсін деген ниетпен осы жолдарды жазған едік...