• Ақпарат
  • 29 Қараша, 2012

Терминжасам: Ұсыныс.Пікір.

Қадірлі оқырмандар! Заман озған сайын, термин саласы да қордаланып, кеңейе түсетіні хақ, олай болса қазақ тіліндегі терминдерді үнемі біріздендіріп, жүйелеп отырған абзал. Терминжасам саласы мамандары мен терминолог ғалымдардың ісі болғанымен, оған жалпы жұртшылықтың да араласқаны дұрыс. Себебі тіл халықтікі, жалпы ортақ байлық. Осыған орай, қадірменді оқырмандар, сіздердің назарларыңызға төменде келтірілген терминдерді ұсынуды жөн көрдік. Өздеріңізден пікір күтеміз. Пікірлеріңізді мына мекенжайға жолдауларыңызды өтінеміз: е-mail: apnkaz@mail.ru, тел./факс: 8(727)-267-59-54, 261-08-81.

Орыс тіліндегі термин атауы

Қазақ тілінде қатар қолданыста жүрген нұсқалары

активность красители әсерлі бояғыштар
активный ил әрекетті лай
асбестовойлок талшықтаскиіз, талшықтас киіз
асбестосиликат талшықтассиликат, талшықтас силикат
асбестоцемент талшықтасцемент, талшықтас цемент

В

водопользование супайдалану,  су пайдалану
водопользователь супайдаланушы, су пайдаланушы
водопонижение сутөмендету, су төмендету
водопотребитель сутұтынушы, су тұтынушы
водопотребление сутұтыну, су тұтыну
водопотреблениебезвозвратное қайтарымсызсутұтыну, қайтарымсыз су тұтыну
водопотреблениекоммунально-бытовое коммуналдық-тұрмыстықсутұтыну, коммуналдық- тұрмыстық су тұтыну
водопотреблениепреснойводы тұщысутұтыну, тұщы су тұтыну
водопотребностьсмеси қоспаныңсутұтынуы, қоспаның су тұтынуы

Г

газошлакобетон газқожбетон, газ қож бетон

Д

давлениегрунтаактивное топырақтың активқысымы, топырақтың әсерліқысымы

З

зона служебных и управляющих разрядов қызмет ету және басқару разрядтарының аумағы, қызмет ету және басқару разрядтарының  аймағы
зонная диаграмма аумақтық диаграмма ,  аймақтық диаграмма

И

  1. 19.               
имя домена домен аты ,егелік аты
индекс адреса адрес индексі, мекенжай индексі
информационное обеспечение ақпараттық қамтама,  ақпараттық жасақтама
информационный магистраль ақпараттық кеңарна , ақпараттық   арнабағыт
исходящий платный междугородный трафик қалааралық ақылы шықпалы  трафик,  қалааралық ақылы шығасын трафик

К

каталог по умолчанию келісімді каталог, әдепкілік каталогы
кластерная архитектура кластерлі сәулет,  кластерлі сипат
конечная величина ақырлы шама , ақырғы  шама
конечное выражение ақырлы өрнек,  ақырғы өрнек
конечные пользователи ақырлы пайдаланушылар.  ақырғы пайдаланушылар
конечные результаты ақырлы нәтиже , ақырғы нәтиже
конечный автомат ақырлы автомат,  ақырғы автомат
конечный алгоритм ақырлы алгоритм, ақырғы алгоритм
конечный алфавит ақырлы алфавит , ақырғы алфавит
компонент операционной системы амалдық жүйе компоненті, амалдық жүйе құрамдасы
коррозия коррозия, тоттану
коррозия атмосферная  атмосфералық коррозия, атмосфералық  тоттану
коррозия атмосферная влажная атмосфералық ылғал коррозия, атмосфералық ылғалтоттану
коррозия блуждающими токами кезбе тоқтар мен коррозиялану, кезбе тоқтармен  тоттану
коррозия бугристая бұдыр коррозия, бұдыртоттану
коррозия влажная ылғал коррозия, ылғалтоттану
коррозия воздушная ауада коррозиялану, ауадатоттану
коррозия газовая газдық коррозия, газдық тоттану
коррозия жидкостная сұйықтық коррозия, сұйықтық тоттану
коррозия кислотная қышқылдық коррозия, қышқылдық тоттану
коррозия древесины ағаштың шіруі
коррозия железобетона темірбетонның жемірілуі

М

маркер маркер,  таңбалауыш
мобильная радиосвязь жылжымалы радиобайланыс, ұтқыр радиобайланыс
мобильная сеть жылжымалы тор,  ұтқыр тор
мобильность программного обеспечения бағдарламалық қамтама жылжымалылығы, бағдарламалық жасақтама ұтқырлығы
мобильный жылжымалы, ұтқыр
мобильный доступ для служб қызметтерге жылжымалы қолжетім, қызметтерге  ұтқыр қолжетім

Н

наклон характеристики сипат көлбеулігі,  сыпат  көлбеулігі
настраиваемая панель инструментов икемделетін саймандар тақтасы,  теңшелетін саймандар тақтасы
настраиваемый параметр икемделетін параметр, теңшелетін параметр
настройка икемдеу,  теңшелім
настройка адресов адрестерді икемдеу, адрестерді теңшеу
настройка контура нобайды икемдеу, нобайды теңшеу
настройка на нуль нөлге икемдеу, нөлге теңшеу
настройка передатчика жібергішті икемдеу, жібергішті теңшеу
настройка подписи қолтаңба икемдеу, қолтаңба теңшеу
настройка приемника қабылдағышты икемдеу, қабылдағышты теңшеу
настройка программы бағдарламаны икемдеу, бағдардаманы  теңшеу
настройка системы жүйені икемдеу, жүйені теңшеу
настройка средств доступа қолжетім жабдығын икемдеу, қолжетім жабдығын теңшеу
настройщик икемдеуіш, теңшеуші
нерегулируемые услуги регулярсыз қызметтер,  жүйесіз  қызметтер
нерегулярная ошибка регулярсыз қателік,  жүйесіз  қателік

О

области содержимого қамтыма аймақтары,  қамтыма аумақтары  
область аймақ, аумақ
область адресации адрестеу аймағы, адрестеу аумағы
область ввода-вывода енгізу-шығару аймағы, енгізу-шығару аумағы
область взаимодействия әрекеттесу аймағы, әрекеттесу аумағы
область группировки топтау аймағы, топтау  аумағы
область данных деректер аймағы, деректер аумағы
область задач тапсырмалар аймағы, тапсырмалар  аумағы
область записи данных деректерді жазу аймағы, деректерді жазу  аумағы
область знаний білімдер аймағы,  білімдер  аумағы
область значений мәндер аймағы, мәндер  аумағы
область изменения функции функцияның өзгеру аймағы , функцияның өзгеру аумағы
область изображения кескіндеу аймағы, кескіндеу  аумағы
область объединения в каталог каталогқа біріктіру  аймағы, каталогқа біріктіру  аумағы
область определения анықтау аймағы,  анықтау  аумағы
область определения функции функцияның анықталу аймағы, функцияның анықталу аумағы
область памяти жад аймағы, жад аумағы
область поиска іздеу аймағы, іздеу  аумағы
область рисования сурет салу аймағы, сурет салу  аумағы
область сведений о документе құжат туралы мәлімет аймағы, құжат туралы мәлімет аумағы
область синхронизации синхрондау аймағы, синхрондау  аумағы
область сохранения сақтау аймағы, сақтау аумағы
область списка тізім аймағы , тізім  аумағы
область считывания данных деректерді оқып алу аймағы,  деректерді оқып алу аумағы

П

панели поворотного переключателя бұрылмалы айырақосқыш панелі, бұрылмалы айырақосқыш тақтасы
панель панел ,  тақта
панель безопасности қауіпсіздік панелі , қауіпсіздік тақтасы
панель быстрого доступа жылдам жетілім  панелі , жылдам жетілім тақтасы
панель ввода задач тапсырма енгізу панелі , тапсырма енгізу тақтасы
панель задач есептер панелі, есептер тақтасы
панель инструментов саймандар панелі, саймандар тақтасы
панель настройки икемдеу панелі , теңшеу тақтасы
панель управления басқару панелі, теңшеу.тақтасы
панель функциональных переключателей функционалды айырақосқыштар панелі , функционалды айырақосқыштар тақтасы
передняя панель алдыңғы панел , алдыңғы тақта
перемещение ярлыка таңбашаны жылжыту , ен таңбашаны жылжыту  
подсистема интеграции программного обеспечения бағдарламалық қамтаманы жинақтайтын ішжүйе,, бағдарламалық жасақтаманы  жинақтайтын ішжүйе
полужирный шрифт жартылай жуан қаріп , қалың,  қою қаріп  
прозрачный интерфейс мөлдір интерфейс ,  айқын интерфейс
прокладка кабеля по телефонной канализации телефон канализациясымен кәбіл жүргізу, телефон орымен  кәбіл жүргізу
прокладка кабеля по телефонной канализации телефон канализациясымен кәбіл жүргізу, телефон орымен  кәбіл жүргізу
процесс процесс ,  үдеріс
процесс восстановления қалпына келтіру процессі, қалпына келтіру үдерісі
процесс ввода енгізу процессі , енгізу  үдерісі
процесс вычисления есептеу процессі,  есептеу үдерісі
процесс графических заданий графикалық тапсырмалар процессі, графикалық тапсырмалар үдерісі
процесс обработки данных деректерді өңдеу процессі , деректерді өңдеу  үдерісі
процесс передачи данных деректерді жіберу процессі, деректерді жіберу үдерісі
процесс печати баспа процессі , баспа үдерісі
процесс пользователя пайдаланушы процессі , пайдаланушы үдерісі
процесс производственный өндірістік процесс , өндірістік үдеріс
процесс регистрации в системе жүйеде тіркелу процессі, жүйеде тіркелу үдерісі
процесс управления басқару процессі , басқару үдерісі
процесс управления данными деректерді басқару процессі, деректерді басқару үдерісі
процесс установления связи байланыс орнату процессі, байланыс орнату үдерісі
разветвление процесса процесстің тармақталуы , үдерістің тармақталуы
разветвляющийся процесс тармақталатын процесс , тармақталатын үдеріс
развитая архитектура одноуровневых сетей бір деңгейлі тордың дамыған сәулеті, бір деңгейлі тордың дамыған сипаты
разработка прототипа прототип әзірлеу ,  түпүлгі  әзірлеу
рамка панелей панельдер жақтауы, тақталар жақтауы
регенерация қайтатудыру ,  қалпына келтіру
регенерация данных деректерді қайтатудыру, қалпына келтіру
регенерация изображения кескінді қайтатудыру, қалпына келтіру
регенерация информации ақпаратты қайтатудыру,  қалпына келтіру
регенерация памяти жадты қайтатудыру , қалпына келтіру
регистровая атрибут регистрлік атрибут,  регистрлік төлсипат
редактирование объектов объектерді редакциялау , обьектілерді редакциялау

С

скрытие мастера подсказок   сыбырлау шеберін жасыру,  ойға түсіргішті жасыру
слово состояния канала арнаның күй сөзі , арна ахуалының сөзі
слово состояния программы бағдарламаның күй сөзі , бағдарлама ахуалының сөзі
слово состояния процесса процесстің күй сөзі , үдеріс ахуалының сөзі
слово состояния процессора процессордың күй сөзі,  процессор ахуалының сөзі
слово состояния устройства құрылғының күй сөзі , құрылғы ахуалының сөзі
слово переменной длины айнымалы ұзындықты сөз,  айнымалы ұзындық сөзі
сопряженный процесс түйіндес процесс,  түйіндес үдеріс
состояние күй , күй, ахуал
строка подсказки сыбырлау жолы,   ойға түсіру жолы
счет каналов кабельной канализации кәбілдік канализация арналарын санау ,  кәбілдік ор арналарын санау

Т

типовой процесс типтік процесс,  типтік үдеріс

У

удаление ярлыков таңбашаларды жою ,  ендерді жою
удаленный датчик алыстағы қадаға ,  алыстағы сенсор-құрылғы
управление настройкой икемдеуді басқару , теңшелімді  басқару
управление объектом объекті басқару , обьектіні басқару
управление процессами процесстерді басқару , үдерістерді басқару

Х

характеристика данных деректер сипаты,  деректер сыпаты
характеристика лампы шам сипаты ,  шам сыпаты
характеристика набора данных деректер жиынтығы сипаты ,  деректер жиынтығы сыпаты
характеристика операционной системы амалдық жүйе сипаты , амалдық жүйе  сыпаты
характеристика программы бағдарлама сипаты, бағдарлама  сыпаты
характеристика сети тор сипаты,  тор  сыпаты
характеристика системы жүйе сипаты , жүйе  сыпаты
характеристика фазочастотная фазажиіліктік сипат ,  фазажиілікті  сыпат
характеристика файла файл сипаты , файл  сыпаты
характеристика числа сан сипаты ,  сан  сыпаты
характеристика экрана экран сипаты . экран  сыпаты
характеристическая величина сипатты шама  , сыпатты шама
характеристическое значение сипатты мән ,  сыпатты мән
характерограф сипатграф  , сыпатграф

Ч

частотная характеристика жиіліктік сипат  , жиіліктік сыпат

Ш

шунтирующие емкость тұйықталушы сиымдылық, тұйықтаушы сыйымдылық
     

3668 рет

көрсетілді

36

пікір

Біздің Telegram каналына жазылыңыз

алдымен сізді қызықтыратын барлық жаңалықтарды біліңіз

ANA TILI №17

02 Мамыр, 2024

Жүктеу (PDF)

Нұркен Әшіров, Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясының ректоры: Ұлттық құндылық ұтымды әрекеттен қалыптасады

  • 04 Сәуір, 2024
  • 7845

Гүлмира ҚАДЫРҚЫЗЫ, Бейсен Құранбектің жары: «Бейсекеңмен өткен уақыт көктемнің жайма-шуақ күніне ұқсайды»

  • 07 Наурыз, 2024
  • 6542

Кітапқұмар ұлт жас ұрпақтан қалыптасады

  • 28 Наурыз, 2024
  • 4288

Сәбит ШІЛДЕБАЙ, тарихшы, Орталық мемлекеттік архив директоры: Архив ұлттық қауіпсіздігіміз үшін қажет

  • 11 Сәуір, 2024
  • 3672

Ермахан ШАЙХЫҰЛЫ, сатирик: Памфлет, фельетон жазатындар көбейсе…

  • 28 Наурыз, 2024
  • 3634

Сәуле Жанпейісова, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері: ХАЛЫҚ ӘНДЕРІ – ҰЛТЫМЫЗДЫҢ БОЙТҰМАРЫ

  • 07 Наурыз, 2024
  • 3596

Базарбек АТЫҒАЙ, филология ғылымының кандидаты: «Ұлыс күні кәрі-жас құшақтасып көріскен...»

  • 21 Наурыз, 2024
  • 3329

Әли БЕКТАЛИЕВ, Алматы хореографиялық училищесінің ұстазы: ШАРТ ҚОЙМАЙ, ШАБЫТ СЫЙЛАЙМЫЗ

  • 11 Сәуір, 2024
  • 3320

Редактор блогы

Ерлан Жүніс

«Ана тілі» газетінің Бас редакторы