• Тіл
• 02 Маусым, 2010

Мемлекеттік тілді білу заңмен міндеттелуі тиіс

Біріншіден, бағдарламада қабылданатын іс-шаралардың қай кезеңде іске асатыны нақтылы көрсетіліп, анық белгіленуі тиіс. Екіншіден, жоспарланған әр іс-шара белгілі бір лауазымды тұлғаға немесе құзырлы орынға жүктелуі керек. Бұл жұмыстың жауапкершілігін арттырады. Яғни жауапты орын немесе қызметкер белгілі мерзім аралығында атқарылған жұмыстар жөнінде қорытынды жасап, тиісті органдар алдында есеп беріп отыруы тиіс.Үшіншіден, мемлекеттік тілді міндет­ті түрде білуі тиіс лауазым иелерінің, тіп­ті қарапайым қызметкерлердің де тізі­мі жасалып, халық олардан мемле­кет­тік тілді талап ететіндей жағдай жасалуы керек. Төртіншіден, бүгінгі күні қазақ тілі мәселесінің уақыты пісіп-жетілгеніне байланысты бұрын «мемлекеттік тілді білу парыз» деп келсек, енді «міндетті» дейтін болдық. Сондықтан осы «міндетті» дейтін сөзді заңмен бекіткеніміз жөн. Бесіншіден, бүгінгі таңда мек­тептердегі, балабақшалардағы қазақ тілін үйрету бағдарламалары, әдіс­темелері бір ізге түспеген. Әр мектеп, әр ұстаз өз білгенінше үйретіп жатады. Сондықтан Білім және ғылым министрлігі, т.б. құзырлы орындар осы мәселені күн тәртібіне қойып, тезірек шешім табуына атсалысуы тиіс. Тағы бір айта кетерлік жайт, мемлекеттік тіл мәселесін орыстілді бұқаралық ақпарат құралдары да халыққа насихаттап отыруы тиіс. Олар көбінде мұндай игілікті шарадан тыс қалып жатады. Сондықтан Байланыс және ақпарат министрлігі осы мәселені назарда ұстағандары жөн. Елбасы Жолдауында «қазақстандық патриотизм», «ел бірлігі» идеясын атап айтты. Ал ел бірлігін жүзеге асыратын ең бірінші дүние, меніңше, мемлекеттік тіл. Сондықтан Қазақстан халқы ұлтына, дініне қарамай, тіл мәселесіне жұмыла кіріскендері жөн. Бердібай Шалабай, филология ғылымдарының докторы, профессор, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың филология факультетінің кафедра меңгерушісі